طرح استحصال اتان پارسیان
درباره پروژه
استحصال هیدروکربن های با ارزش از گاز خروجی پالایشـگاه گاز پارسیـان می باشد. گاز خروجی، پس از ورود به سایت مُهر، در برج های دی متانایزر، متان آن جدا شده و به خط گاز سراسری کشور (IGAT 4) تزریق و سایر هیدروکربنها(+C2) بوسیله یک خط لوله ۱۸ اینـچی به طول ۶۳ کیلومتر، از سایت مُهـر به سایت عسلویه منتقل میگردد.
در سایت عسلویه، محصولات اتان، پروپان، بوتان و میعانات گازی استحصال و اتان به خط سراسری خوراک اتان مجتمع های پتروشیمی و بقیه محصولات جهت صادرات به مخازن مربوطه و سپس به اسکله های صادراتی هدایت می گردد.
فناوری تفکیک اتان و فرآورده های سنگین تر از گاز طبیعی تحت عنوان دماهای خیلی سرد (cryogenic) می باشد که لازم است دمای گاز تا کمتر (℃ ۱۰۰-) کاهش یابد، این تکنولوژی تنها در اختیار چند شرکت بین المللی می باشد. مهندسی پایه این طرح با استفاده از دانش روز دنیا و صحه گذاری شده توسط شرکت KT ایتالیا که صاحب دانش فنی مفیدی در این صنعت میباشد انجام شده است بطوریکه راندمان استحصال اتان از خوراک، ۹۵% میباشد.
- منطقه عملیاتی:
- استان فارس / شهرستان مُهر
- استان بوشهر / شهرستان عسلویه
- میزان اشتغال:
- دوران ساخت : ۵۳۰۰ نفر بصورت مستقیم و ۱۵۰۰۰ نفر بصورت غیر مستقیم
- دوران بهره برداری : ۸۰۰ نفر بصورت مستقیم و ۲۰۰۰ نفر بصورت غیر مستقیم
- سایت مهر : 30 هکتار
- سایت عسلویه : 23 هکتار
- خوراک:
خوراک طرح گاز غنی می باشد، مقدار این خوراک بالغ بر 74 میلیون متر مکعب در روز (MMSCMD) برآورد می شود که از چهار میدان تابناک، هما، شانول و وراوی تأمین میگردد.
- تاریخ شروع و افتتاح طرح :
تاریخ شروع : 11/11/1393
تاریخ افتتاح : 26/01/1400
- اهداف طرح
- محیط زیست: با جداسازی اجزاء سنگین فوق الذکر از گاز شهری، از انتشار سالانه حدود ۵۰۰ هزار تن دی اکسید کربن (CO2) و ۱۰ کیلوگرم جیوه در شهرها جلوگیری بعمل آمده و نقش مفیدی در بهبود محیط زیست و کاهش آلودگی های زیست محیطی دارد.
- جلوگیری از خام سوزی: هم اکنون ۷۴ میلیون متر مکعب گاز غنی شامل هیدروکربن های ارزشمند متان، اتان، پروپان، بوتان و میعانات گازی (خروجی پالایشگاه گاز پارسیان) در مدار مصرف بخش های مختلف تجاری، صنعتی، خانگی و ... قرار می گیرد که با اجرای این طرح، تنها متان مورد نیاز بخشهای مذکور به چرخه مصرف منتقل شده و ضمن جلوگیری از سوخته شدن ۳/۳ میلیون تن فرآورده های ارزشمند در شبکه گاز سراسری، به عنوان خوراک مجتمع های پتروشیمی و اهداف صادراتی استفاده خواهد شد.
- ایجاد ارز آوری و ارزش افزوده و توسعه پتروشیمی کشور: ارزش محصولات طرح (به غیر از متان) بالغ بر یک میلیارد دلار در سال بوده که با تولید آنها خوراک مجتمع های پتروشیمی پایین دستی، تأمین شده و زمینه برای تکمیل چرخه تولید دیگر محصولات پتروشیمی مانند الفین، پروپیلن، پلی پروپیلن و ... فراهم می گردد.
- توسعه مناطق محروم و ایجاد اشتغال: با بهره برداری از طرح و شروع عملیات تولید، زمینه اشتغال تعداد قابل توجهی از جوانان برومند کشور بالاخص در شهرستانهای مُهر و لامرد فراهم گردیده و موجب توسعه و عمران مناطق محروم خواهد گردید.
- تقویت سازندگان و پیمانکاران داخلی: واگذاری اجرای بخش های مهم مهندسی، تأمین کالا و ساختمان و نصب این طرح به مشاوران، سازندگان و پیمانکاران داخلی، باعث پیشرفت علمی و فنی این شرکت ها شده و فرصتی استثنائی برای رشد، توسعه و اعتماد به نفس را برای ایشان فراهم نموده است
پروژه‌های طرح:
- پروژه احداث واحدهای فرآیندی استحصال اتان در استان فارس – مهر
در این پروژه که در شهرستان مهر در استان فارس واقع شده است روزانه ۷۴ میلیون مترمکعب گاز غنی چهار میدان تابناک، شانول، وراوی و هما را از طریق پالایشگاه پارسیان دریافت می‌کند که پس از فرآیندهای جداسازی، سالانه ۱۶ میلیون تن متان به شبکه گاز شهری اختصاص می‌یابد و اتان تولیدی برای تفکیک نهایی و تولید سالانه ۳.۳ میلیون تن اتان، پروپان، بوتان و میعانات گازی به‌عنوان محصول اصلی به مجتمع پالایشگاه پارسیان سپهر در سایت عسلویه منتقل می‌شود.
- پروژه احداث واحدهای فرآیندی تفکیک اتان و هیروکربن های سنگین تر در استان بوشهر – عسلویه
این پروژه به منظور تفکیک C2+ تولید شده در سایت مهر و تولید محصولاتی شامل اتان، پروپان، بوتان و میعانات گازی و ارسال جهت صادرات محصولات
- پروژه خط لوله انتقال گاز از مهر به عسلویه
هدف از اجرای پــروژه، انتقـال هـزار متر مکعب در ساعت هیدروکربنهای (C2+) استحصال شده از گاز خروجی پالایشگاه گاز پارسیان بوسیله یک خط لوله ۱۸ اینـچی به طول ۶۳ کیلومتر، از سایت مُهـر به سایت عسلویه می باشد. فشار و دمای سیال در این خط لوله به ترتیب bar ۹۷ و ۳۶ درجه سانتیگراد می باشد. این پروژه شامل ۷ ایستگاه شیر بین راهی و یک ایستگاه لانچر و یک ایستگاه رسیور و همچنین ایجاد ۸ کیسینگ در مسیر خط لوله می باشد. حجم خاکبرداری و کوه بری در این پروژه بالغ بر ۶ میلیون مترمکعب می باشد.
در این پروژه حفاری افقی جهت دار HDD برای اولین بار در ایران صورت گرفت. دلایل اجرای آن شامل کاهش حجم خاکبرداری به حجم یک میلیون و دویست هزار متر مکعب که منجر به کاهش زمان و هزینه گردید، کاهش طول ۵۸۷ متر از اجرای عملیات مسیر سازی می باشد.
مشخصات HDD
- HDD: ۵۸۷ متر
- حفاری حفره راهنما: مته ۱۰ اینچ
- قطر حفره HDD : ۳۴ اینچ
- : با مته ۱۶،۲۲،۲۶،۳۰،۳۴
- در موقعیت HDD اختلاف ارتفاع ریگ ساید و پایپ ساید ۲۰۰ متر میباشد.
- پروژه برق رسانی به پالایشگاه پارسیان سپهر – سایت مُهر
این پروژه با هدف تامین برق پالایشگاه پالایش پارسیان سپهر در سایت مهر از شبکه سراسری کشور به میزان 20 مگاوات انجام گرفت.
- توسعه پست ۳۳/۱۳۲/۴۰۰ کیلو ولت پارس (اخند – عسلویه) جهت تامین برق شامل احداث دو بی ۱۳۲ کیلو ولت
- احداث ۲ کیلومتر خط چهار مداره ۱۳۲ کیلو ولت لامرد – گله دار جهت ایجاد کریدور برای ورود و خروج خطوط به پست
- احداث حدود ۳۰ کیلومتر خط ۲ مداره ۱۳۲ کیلو ولت با تعداد ۹۰ برج شبکه ای در محوطه کوهستانی با هادی هاوک و مقره های کامپوزیتی
- احداث پست برق ۲۰/۱۳۲ کیلو ولت با ۲ عدد ترانسفورمر قدرت به ظرفیت ۳۰*۲ مگا ولت آمپر با طرح پست H و کلید خانه ۲۰ کیلو ولت جهت تامین برق پالایشگاه در سایت مهر
- احداث ۲ دستگاه دکل تلسکوپی ۱۳۲ کیلو ولت جهت جابجایی مسیر خط ۱۳۲ کیلو ولت پتروشیمی مبین – شبکه اصلی منطقه بمنظور ایجاد حریم پالایشگاه در سایت عسلویه
- تناژ کل خطوط انتقال احداثی در حدود ۱۱۰۰ تن می باشد. همچنین حجم بتن اجرا شده جهت احداث فونداسیون پست ها و خطوط انتقال در حدود ۳۴۰۰ متر مکعب می باشد. سیم کشی به طول ۲۰۰ کیلومتر می باشد.